ใส่ใจ....ใช้ยาถูกต้อง

 

 

ใส่ใจ....ใช้ยาถูกต้อง

 

การใช้ยาในชีวิตประจำวัน เชื่อว่ามีน้อยคนที่ใช้อย่างถูกต้อง ปฏิบัติ ตามคำสั่งของแพทย์หรือวิธีใช้ในฉลากยาอย่างเคร่งครัด ซึ่งแน่นอนว่าการใช้ยาแบบผิดๆย่อมทำให้ไม่ได้ผลดีดังที่ควรจะเป็น

 

ปัญหาการใช้ยาไม่ถูกต้องและมีความเข้าใจแบบผิดๆของคนไทยนับว่าสร้างความกังวลแก่กลุ่มแพทย์และเภสัชกรทั่วไป ซึ่งพยายามรณรงค์อย่างต่อเนื่องหวังให้ทุกคนใช้ยาอย่างถูกต้อง เหมาะสม เพื่อจะได้มีสุขภาพที่ดีตามมา

 

ภญ.รศ.ดร.บุษบา จินดาวิจักษณ์ อุปนายกสมาคมเภสัชกรรม โรงพยาบาล (ประเทศไทย) เปิดเผยว่า แม้แต่ยาพื้นฐานในชีวิตประจำวัน เช่น ยาหม่อง ยาแก้ไอ หรือยาคุมกำเนิด ก็มีความเข้าใจ ในการใช้กันแบบผิดๆ ซึ่งความเข้าใจผิดยอดฮิตที่มักพบบ่อย มีดังนี้

 

1.ทายาหม่องทันทีเมื่อฟกช้ำ ต้องยอมรับว่าเป็นความเคยชินจริงๆที่หลังจากหกล้ม กระทบกระแทกจนได้แผลบวม ฟกช้ำดำเขียว และปวด คนไทยส่วนใหญ่จะหยิบยาหม่องขึ้นมาถูนวดบรรเทาอาการทันที แต่แท้จริงแล้วเมื่อร่างกายได้รับแรงกระแทก เส้นเลือดฝอยบริเวณผิวหนังจะขาด ทำให้มีเลือดคั่งเกิดขึ้น ส่งผลให้มีอาการบวมและปวด หากทายาหม่องทันทีจะทำให้บวมมากขึ้น เพราะเมื่อขี้ผึ้งเสียดสีกับร่างกายโดยการถูนวดจะทำให้เกิดความร้อน ส่งผลให้เส้นเลือดฝอยขยายตัว เลือดจึงยิ่งมาคั่งบริเวณนั้นมากขึ้น ทำให้บวมยิ่งขึ้นอีกด้วย

การรักษาที่ถูกต้องคือ ควรใช้ผ้าเย็นประคบเพื่อทำให้เส้นเลือดฝอยหดตัว ซึ่งจะทำให้อาการบวมยุบลงอย่างรวดเร็ว อีกทั้งความเย็นยังช่วยบรรเทาความเจ็บปวดได้ด้วย หลังจากนั้นจึงค่อยทายาหม่องที่มีตัวยาระงับอาการเจ็บปวด ลดอักเสบ

 

2.ยาแก้ไอกินคนเดียวจิบจากขวดสะดวกดี ความจริงแล้วแม้จะใช้ยาคนเดียวก็ไม่ควรจิบจากขวดโดยตรง เพราะเชื้อโรคจากปากและคอจะลงไปปนในขวดยา นอกจากนี้ยังได้รับยาในขนาดไม่เท่ากัน เพราะอาจจิบเล็กจิบใหญ่มากน้อยต่างกัน ถ้าได้รับยาเกินขนาดหรือจิบถี่ไป ตัวยาโคดีอีนอาจมีผลกดการหายใจ หรือทำให้ง่วงนอนและมึนงงได้ จึงต้องหลีกเลี่ยงการขับรถหรือทำงานเกี่ยวกับเครื่องจักร การใช้ยาที่ถูกต้อง ควรใช้ช้อนมาตรฐานตวงยาทุกครั้ง และเว้นช่วงห่าง 4-6 ชั่วโมง

 

3.ลืมกินยามื้อหนึ่งรวบยอดไปมื้อถัดไป การกินยาแบบรวบยอดในมื้อถัดไปไม่ควรทำอย่างยิ่ง เพราะอาจทำให้ได้รับยาเกินขนาด ส่งผลให้การรักษาไม่ได้ผลดีเท่าที่ควร การใช้ยาที่ถูกต้องคือ หากลืมกินยามื้อหนึ่งควรรีบกินทันทีเมื่อนึกได้ แต่ไม่ควรรวบเป็น 2 เท่าในมื้อถัดไป หลังจากนั้นให้กินตามเวลาที่กำหนด

 

4.ลืมกินยาคุมกำเนิดบางวันคงไม่เป็นไร ความจริงแล้วหากนึกขึ้นได้ผู้ใช้ควรรีบกินทันที แต่ไม่ควรเกิน 12 ชั่วโมงนับจากเวลาที่กินปรกติ เพราะยาจะไม่ได้ผล ถ้าลืมกินในช่วง 7-10 เม็ดแรก ควรหยุดยาและเปลี่ยนวิธีคุมกำเนิดเป็นการใช้ถุงยางอนามัย หลังจากหยุดยาแผงนั้นและมีประจำเดือนออกแล้วก็เริ่มยาแผงใหม่ได้

 

อย่างไรก็ดี การใช้ยาที่ถูกต้องคือ ควรกินยาอย่างสม่ำเสมอทุกวันและตรงเวลาเพื่อให้มีระดับยาในเลือดสม่ำเสมอ เพื่อการคุมกำเนิดที่ได้ผล

 

โดยภาพรวมแล้วจะเห็นได้ว่ายาทุกชนิดมีความสำคัญ ไม่ว่าจะเป็นยาพื้นบ้านหรือยาปฏิชีวนะราคาแพงๆ ต้องใส่ใจระมัดระวังการใช้อย่างเคร่งครัด ทั้งนี้ทั้งนั้นก็เพื่อสุขภาพของเราเอง

 

ที่มา : หนังสือพิมพ์โลกวันนี้วันสุข